Mazowsze serce Polski nr 4

7 dni w szałasie, czyli jak płocka kuczka trafiła do Warszawy

drewniany szałas zamontowany we wnętrzu muzeum etnograficznego Autor: Fot. Przemysław Walczak/PME

Kuczki dawniej na święto Szałasów używali płoccy Żydzi. Dziś ich szałas mieści się „między niebem a ziemią”, a dokładnie na specjalnej antresoli stołecznego muzeum.

Święto Szałasów (Sukot), w Polsce zwane Świętem Kuczek, obchodzone jest na pamiątkę wyjścia Izraelitów z Egiptu i ich późniejszej wędrówki przez pustynię. To święto ruchome, przypada na wrzesień i październik.

Dziedzictwo płockich Żydów

Na pamiątkę tego wydarzenia Żydzi budują szałasy i spędzają w nich siedem dni. W krajach, gdzie w Sukot klimat nie rozpieszcza, tradycja zwalnia z obowiązku przebywania w szałasie, jeżeli pogoda uniemożliwia spożycie posiłku. I tak właśnie powstały kuczki – kiedyś stały element jesiennego krajobrazu polskich miast i miasteczek. Budowano je na podwórkach albo łączono ze ścianami domów.

Ruina, nie namiot

Jeszcze kilka lat temu taki obiekt zamontowany był na ścianie XIX-wiecznej kamienicy przy ul. Grodzkiej 8 w Płocku. Był w opłakanym stanie, a na dodatek właściciel budynku planował demontaż dobudówki przy okazji nadchodzącego remontu. Aby uratować tę pamiątkę po płockich Żydach, kuczkę przyjęło Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie (PME).

– Ważąca około tony płocka kuczka została zdemontowana i złożona od nowa, wymagała długotrwałych prac konserwatorskich ze względu na zły stan desek, liczne prowizoryczne łatania płytami pilśniowymi, starym dywanem i innymi dostępnymi materiałami – opowiada Martyna Steckiewicz, kulturoznawczyni, która nagrywała podcast o kuczce (całość nagrania dostępna na kanale Spotify PME).

Wszystkie elementy kuczki zostały poddane fumigacji gazem S-9. Prace zabezpieczające trwały bez mała rok i zakończyły się latem 2017 r. W jednej z muzealnych sal zbudowano specjalną antresolę i elementy konstrukcji nośnej, na których posadowiono zabytek. Pozwoli to pokazać kuczkę w sposób analogiczny do pierwotnego usytuowania „między niebem a ziemią”.

Mazowieckie dziedzictwo

Wysiłek warszawskich muzealników włożony w ocalenie zabytkowej kuczki płockiej został wsparty dotacją Samorządu Województwa Mazowieckiego, który na przeprowadzenie prac konserwatorskich przeznaczył blisko 300 tys. zł.

 


UWAGA
Informacje opublikowane przed 1 stycznia 2021 r. dostępne są na stronie archiwum.mazovia.pl

Powrót na początek strony