Konwent marszałków w Szczawnicy

Przedstawiciele 16 województw spotkali się, by przeanalizować i zaopiniować propozycje zmian legislacyjnych oraz omówić aktualne problemy samorządów województw.

Podczas wydarzenia dyskutowano na temat ustawy o ochronie ludności i obrony cywilnej oraz nowelizacji ustawy o zarządzaniu kryzysowym, a także roli marszałków województw wobec zmieniających się przepisów w tym obszarze. Ponadto, marszałkowie rozmawiali na temat aktualizacji ustawy o samorządzie województwa i programie LIFE dla samorządów. Kolejnym punktem posiedzenia była również prezentacja Grupy Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz Advisory Services (w tym JASPERS) w zakresie możliwego wsparcia regionów w pozyskiwaniu finansowania na projekty inwestycyjne.

Ustawa o ochronie ludności i obrony cywilnej

Ustawa o ochronie ludności i obrony cywilnej, a także nowelizacja przepisów o zarządzaniu kryzysowym i rola marszałków województw wobec zmieniających się przepisów w tym zakresie – to główne tematy pierwszego panelu dyskusyjnego, podczas II posiedzenia Konwentu Marszałków Województw RP w Małopolsce. W dyskusji, oprócz przedstawicieli 16 regionów, wzięli udział także: Krzysztof Jan Klęczar – Wojewoda Małopolski, Łukasz Kudlicki – Doradca Szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego, nadbryg. dr inż. Tomasz Klimczak – Rektor-Komendant Akademii Pożarniczej.

Ochrona ludności to kompleksowy system, zapewniający bezpieczeństwo ludzi w różnych sytuacjach zagrożenia. Działa na kilku poziomach, obejmuje różne podmioty, ma charakter interdyscyplinarny i zintegrowany. System ten składa się z organów administracji publicznej, których zadaniem jest m.in. ograniczenie skutków zagrożeń, udzielanie pomocy poszkodowanym i zapewnienie bezpieczeństwa.

Ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej, uchwalona przez Sejm 9 listopada 2024 r. i podpisana przez Prezydenta RP 17 grudnia 2024 r., weszła w życie 1 stycznia 2025 r. Jej celem jest stworzenie spójnego systemu ochrony ludności, który w razie potrzeby może zostać przekształcony w obronę cywilną. System ten oparty jest na istniejących strukturach, takich jak Państwowa Straż Pożarna, ochotnicze straże pożarne, System Powiadamiania Ratunkowego, Państwowe Ratownictwo Medyczne, podmioty lecznicze i organizacje pozarządowe.

Uczestnicy dyskusji podkreślili, że kluczową kwestią jest wypracowanie rozwiązania organizacyjnego, które zapewni skuteczną i sprawną realizację obowiązków przez marszałków i samorządy województw, w zakresie bezpieczeństwa w urzędach marszałkowskich oraz jednostkach podległych.

Rozpoczęły się prace nad aktualizacją ustawy o samorządzie województwa

Marszałkowie województw przyjęli wniosek w sprawie zainicjowania prac nad reformą ustrojową samorządu województwa. Oznacza to opracowanie harmonogramu prac, powołanie zespołu ekspertów oraz przygotowanie wstępnych założeń projektu ustawy.

Uczestnicy spotkania podkreślili, że regiony, jako część mechanizmu zarządzania państwem, powinny skuteczniej podejmować wyzwania związane z globalną rywalizacją gospodarczą, postępem technologicznym, zmianami klimatycznymi i transformacją energetyczną, a także takimi kryzysami cywilizacyjnymi, jak pandemia Covid-19 czy konflikt zbrojny za wschodnią granicą Unii Europejskiej.

Program LIFE dla samorządów

Podczas obrad Konwentu w Szczawnicy zaprezentowano aktualną ofertę programu LIFE oraz praktyczne przykłady wykorzystania środków w panelu „Program LIFE dla samorządów”. Przedstawił go Andrzej Muter – kierownik Wydziału LIFE w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Program LIFE cieszy się coraz większym zainteresowaniem województw. Przekłada się to na liczbę składanych wniosków, w szczególności w zakresie projektów strategicznych. Polska, która realizuje łącznie osiem projektów strategicznych, w tym sześć samorządowych, jest aktualnie liderem w Europie w pozyskaniu środków na tego typu projekty.

Obecnie województwa mogą aplikować o środki w czterech obszarach. Są to:

• gospodarka o obiegu zamkniętym;
• przejście na czystą energię;
• łagodzenie zmian klimatu i adaptacja;
• przyroda i różnorodność biologiczna.

W ramach tych obszarów możliwe jest pozyskanie wsparcia na realizację zadań, takich jak: Program Ochrony Powietrza, Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami, Regionalny Plan dla energii i klimatu, zadania realizowane przez Zespoły Parków Krajobrazowych, agencje, spółki i inne jednostki prowadzone przez województwa i ich partnerów.

Następny konwent marszałków w Łódzkiem

Program obrad zakończył się przyjęciem stanowisk Konwentu Marszałków Województw RP w istotnych dla regionów sprawach bieżących, a także przekazaniem przewodnictwa Konwentu Marszałków Województw RP, województwu łódzkiemu.

Przypomnijmy, że Małopolska objęła sześciomiesięczne przewodnictwo w Konwencie Marszałków Województw RP 1 stycznia 2025 roku. To czwarte już przewodnictwo regionu w KMW RP. Wcześniej region był gospodarzem spotkań Konwentu w 2000 roku, 2008 roku i w 2017 roku.