Nowy numer czasopisma „MAZOWSZE Studia Regionalne”

Jest już dostępny najnowszy, 53. zeszyt periodyku naukowego „MAZOWSZE Studia Regionalne”.

O czasopiśmie

„MAZOWSZE Studia Regionalne” to czasopismo naukowe wydawane pod patronatem Samorządu Województwa Mazowieckiego. Pomimo nazwy – nie ogranicza się do obszaru Mazowsza. W kręgu zainteresowań Autorów znajduje się cała Polska, a także Europa i świat. Najważniejsza jest tematyka – MSR koncentruje się na szeroko pojętym rozwoju regionalnym. Pismo jest wydawane w języku polskim, ale najciekawsze artykuły wychodzą w dodatkowych zeszytach, tzw. Special Edition, po angielsku. Wydawcą jest Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie.

Analizy i Studia

W dziale Analizy i Studia czytelnik znajdzie cztery artykuły o zróżnicowanej tematyce.

Harmonizacja zbiorów danych o zagospodarowaniu przestrzennym

Pierwszy artykuł autorstwa Beaty Stelmach-Fity pt. „Harmonizacja zbiorów danych o zagospodarowaniu przestrzennym. Definicje i kierunki zintegrowanego planowania rozwoju w Polsce” odzwierciedla przyjęte założenie, iż problematyka zbiorów danych przestrzennych nie stanowi jedynie zagadnienia technicznego, lecz jest fundamentalnym komponentem budowy systemu zintegrowanego planowania przestrzennego i rozwoju – opartego na podejściu holistycznym, bardziej spójnym oraz kompleksowym niż ten, który dotychczas udało się osiągnąć w polskim systemie prawnym, uwzględniającym potrzeby zrównoważonego rozwoju zgodnie z postulatami formułowanymi zarówno w dokumentach strategicznych Unii Europejskiej, jak i w literaturze przedmiotu. Głównym motywem jest ocena implementacji na gruncie polskim Dyrektywy 2007/2/WE INSPIRE Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej, która ustanowiła Wspólnotową Infrastrukturę Informacji Przestrzennej.

Funkcjonowanie ustawy mieszkaniowej w województwie mazowieckim

Artykuł pt. „»Lex deweloper« – funkcjonowanie ustawy mieszkaniowej w województwie mazowieckim w latach 2018–2023” autorstwa Katarzyny Farskiej, Jana Girczuka i Magdaleny Sugajskiej omawia wpływ tzw. specustawy na ułatwienia w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących na planowanie przestrzenne w ciągu niespełna 6 lat jej funkcjonowania.

Celem wprowadzonych ustawą regulacji, zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy, jest m.in. zniesienie ograniczających barier administracyjno-prawnych w zakresie budowy mieszkań dla grup społecznych o umiarkowanych dochodach, redukcja deficytu mieszkań, która zapewni zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych na poziomie przeciętnie występującym w rozwiniętych krajach Unii Europejskiej, poprawa parametrów określających jakość warunków mieszkaniowych. Z przeprowadzonych badań wynika, że ustawa, która miała umożliwić budowę mieszkań z pominięciem miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, a jednocześnie budziła niepokój planistów, ma znikomy wpływ na zwiększenie realnej podaży mieszkań, zwłaszcza w dużych miastach.

100 lat planowania przestrzennego w Polsce

Artykuł pt. „100 lat planowania przestrzennego w Polsce na przykładzie Warszawy. Lata 1928–1946” autorstwa Anny Wieczorek i Magnolii Gorzelak dotyczy planów zabudowania sporządzanych na podstawie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 16 lutego 1928 r. o prawie budowlanem (pisownia wg oryginału) i zabudowaniu osiedli. Zostały opisane rodzaje, zakres stanowienia i zawartość (części składowe) planów zabudowania. Opisano również Rozporządzenie Ministra Robót Publicznych z 1930 r. oraz Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z 1936 r. (plany zabudowania – procedury sporządzania i zatwierdzania, plany zabudowania – zastosowanie, przedstawiono przykłady planów zabudowania Warszawy z lat: 1931, 1938, 1945 i 1946).

Samorząd

Realizacja RPO WM w gminach podregionu siedleckiego

W dziale Samorząd znaleźć można artykuł pt. „Realizacja Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2014–2020 w gminach podregionu siedleckiego” autorstwa Moniki Kierzkowskiej.

W artykule zaprezentowano realizację Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2014–2020 w gminach podregionu siedleckiego. Przedstawiono projekty o najwyższej wartości i istotne dla mieszkańców oraz dofinansowanie unijne w przeliczeniu na mieszkańca, które skategoryzowano według obszarów tematycznych interwencji oraz siedziby beneficjenta. Z artykułu dowiadujemy się, że beneficjenci z podregionu siedleckiego złożyli w ramach RPO WM 2014–2020 568 wniosków o wartości 1395,9 mln zł i wnioskowanym dofinansowaniu 903,8 mln zł. Wśród złożonych przeważały wnioski jednostek samorządu terytorialnego – 267 oraz przedsiębiorców – 205. Największą liczbę umów beneficjenci podpisali z zakresu Rozwoju zasobów ludzkich – 110, natomiast najwięcej środków unijnych pozyskali w obszarach: Energia i Transport – po ponad 140 mln zł.

Realizacja projektów w ramach RPO WM 2014–2020 wpłynęła na rozwój gmin, powiatów i całego podregionu, wsparła zadania samorządów, przyczyniła się do powstawania miejsc pracy, wspomogła przedsiębiorstwa, wpłynęła na poprawę jakości życia. Nastąpiło wiele korzystnych zmian, których beneficjenci nie byliby w stanie sfinansować sami. Remonty i rozbudowa dróg, rozbudowa i wyposażenie szpitali, modernizacja zabytków, działania w ochronie środowiska – to inwestycje, których efekty widoczne są dla wszystkich. Korzyści z realizacji Programu jest wiele i zauważalne są w różnych aspektach życia każdego z nas.

Varia

Sprawozdanie z Mazowieckiego Forum Społeczności Energetycznych

W dziale Varia Beata Wereda opisuje spotkanie Mazowieckiego Forum Społeczności Energetycznych. Ze sprawozdania dowiadujemy się m.in., że w tegorocznym budżecie Województwa Mazowieckiego przeznaczono 5 mln zł na Mazowiecki Instrument Wspierania Społeczności Energetycznych, którego realizację zaplanowano w latach 2025–2026. Pieniądze w formie dotacji przeznaczone będą dla gmin z terenu województwa mazowieckiego na działania proinwestycyjne, dotyczące zakładania spółdzielni energetycznych i klastrów energii, instalacji nowych OZE, a także tworzenia zielonych wysp energetycznych. Wyniki pilotażowego programu przeprowadzonego w 11 gminach województwa mazowieckiego wykazały, że istnieje duży potencjał lokalnych źródeł OZE, a ich efektywne bilansowanie mogą zapewniać spółdzielnie energetyczne czy klastry energii.

Sprawozdanie z obrad Polskiego Kongresu Klimatycznego

53. numer MSR, również dział Varia, zamyka sprawozdanie Elżbiety Goryszewskiej z drugiego dnia obrad Polskiego Kongresu Klimatycznego 2025. Pracownicy MBPR uczestniczyli w 3 panelach dyskusyjnych. W ramach forum zrównoważonych inwestycji samorządowych – w panelu „Błękitno-zielona infrastruktura – klucz do adaptacji miast do zmian klimatu”, w ramach forum nowej energetyki – w panelu „Zmiany klimatu a przyspieszenie transformacji energetycznej. Wyzwania transformacji energetyki – czy ewolucja wystarczy?”, a w ramach forum czystego przemysłu – wysłuchali panelu „Transformacja energetyczna Mazowsza: Wyzwania i rozwiązania dla zrównoważonego rozwoju”. Za wybitne osiągnięcia transformacji energetycznej – rolę społeczności energetycznych, budowanie sieci ekodoradców oraz programy wsparcia dla ochrony powietrza i klimatu – Województwo Mazowieckie otrzymało nagrodę kapituły konkursu Polskiego Kongresu Klimatycznego.

Serdecznie zapraszamy do lektury!