Pierogi niemojskie

Wieś Niemojki położona jest we wschodniej części województwa mazowieckiego w powiecie łosickim. Stanowi ona część etnograficznego, południowego Podlasia.

Pamięć o tradycyjnych potrawach łosickiego regionu sięga początków ubiegłego wieku, kiedy mieszkańcami wsi Niemojki byli włościanie i szlachta zagrodowa. Okoliczna ludność utrzymywała się wyłącznie z rolnictwa. Mało urodzajne gleby powiatu łosickiego sprzyjały uprawie ziemniaków, które idealnie nadawały się do przechowywania w kopcach na czas zimy. Siano także soczewicę. Ze względu na niewielkie wymagania glebowe, soczewicę uprawiano na lekkich, piaszczystych ziemiach. Soczewica dobrze znosiła przymrozki, a jej nadwyżki gospodarze wymieniali na ryby, które hodowano w okolicznych stawach. Soczewicę zbierano tuż po żniwach, zanim dojrzała, aby nasiona nie obsypały się. Ustawiano ją w pęczkach do wyschnięcia, a wysuszone nasiona rozbijano cepami lub kijami. Nasiona soczewicy, uprawianej w okolicach wsi Niemojki miały kolor zielony lub brązowy. Gospodynie powiatu łosickiego zbierały także dziko rosnące rośliny, które umiejętnie wykorzystały w swojej kuchni, jako dodatek do wyszukanych i wartościowych potraw.

Jedną z tradycyjnych receptur powiatu łosickiego, odtwarzaną do dnia dzisiejszego jest przepis na pierogi niemojskie z soczewicowo-ziemniaczanym farszem, z dodatkiem świeżo posiekanej pokrzywy lub lebiody.

Produkcja pierogów niemojskich składała się z sześciu etapów. W celu sporządzenia farszu, zielone nasiona soczewicy należało opłukać zimną wodą, moczyć około 2-3 godzin i gotować przez 10 minut, aż ziarna będą miękkie, ale nie rozpadające się. Ostudzoną soczewicę należało zemleć w maszynce. Następnie drobno posiekaną cebulę, do której dodawano starte na drobnej tarce ziemniaki oraz wcześniej ugotowaną soczewicę, podsmażano na oleju. Całość podgrzewano tak przez kilka minut, doprawiano solą, pieprzem oraz utartymi w dłoniach ziołami: majerankiem i oregano. Kiedy farsz studził się, przygotowywano ciasto. Do przesianej mąki pszennej, dodawano sól oraz dwie szklanki gorącej wody. Masę mieszano drewnianą łyżką dodając rozpuszczone w letniej wodzie drożdże. Ciasto wyrabiano rękoma przez około 5 minut, dodając resztę mąki, wodę oraz olej. Na koniec dodawano świeżo posiekaną pokrzywę, lebiodę bądź szpinak. Uformowane pierogi, wypełnione soczewicowo-ziemniaczanym farszem, wykańczano falbanką i gotowano w osolonej wodzie przez około 2-3 minuty. Tradycyjne pierogi niemojskie były koloru białego w charakterystyczne, zielone „ciapki”.

Pierogi niemojskie z wytrawnym farszem podawano z zarumienioną na oleju cebulką. Starannie dobrane produkty wykorzystywane do produkcji tradycyjnych pierogów niemojskich, równoważyły brak mięsa w potrawie. Syte i łatwe w przygotowaniu danie cieszyło się dużą popularnością głównie wśród ubogich mieszkańców wsi Niemojki, której pierogi zawdzięczają swoją nazwę.