Kompot z jabłek z Radziwiłłowa

Jabłko jest jednym z najbardziej znanych i najczęściej spożywanych owoców w Polsce. „Rodziny jabłkowatych (…), pestkowatych (…) i agrestowatych (…) zapełniają nasze sady. Do pierwszej należą wszystkie gatunki grusz i jabłoni” (Ł. Tatomir, „Geografia ogólna i statystyka ziem polskich”, Kraków 1868).

W okolicach Skierniewic już na początku XX wieku istniało wiele sadów: „W Nieborowie mamy już trzech włościan trudniących się dzierżawą sadów” („Ogrodnik Polski” nr 20, Warszawa 1902). W Radziwiłłowie prawie przy każdym domu był niewielki sad, w którym rosły antonówki i kosztele. Wczesną jesienią i późnym latem kompoty przyrządzało się bezpośrednio przed obiadem ze świeżych jabłek, zimą zaś przyrządzano głównie z suszonych owoców. Zazwyczaj jabłka suszyło się wczesną jesienią na słońcu bądź w piecu piekarskim. Dawniej w Radziwiłłowie „ususzone jabłka przechowywało się w lnianych woreczkach. Do kompotu z jabłek mama dodawała odrobinę cynamonu. W czasie gotowania dodawało się skórkę z cytryny, a na koniec laskę cynamonu. Gotowy kompot nakładało się do przygotowanych słoików, słoiki zakrywało pergaminem i zalewało pakiem. Później były słoiki z gumką i zamykało się je gotując (pasteryzując) najczęściej w parniku” (Wywiad etnograficzny przeprowadzony z mieszkańcami Radziwiłłowa). Obecnie w Radziwiłłowie kontynuowane są tradycje przygotowywania kompotu ze starych odmian jabłek, których pojedyncze drzewa można spotkać w miejscowych przydomowych sadach.