Syrop z mniszka z Puszczy Mariańskiej

Budy Kałki to wieś usytuowana w gminie Puszcza Mariańska. Większość obszarów leśnych gminy należy do Bolimowskiego Parku Krajobrazowego, utworzonego w 1986 r., na terenach dawnych Puszczy Bolimowskiej, Korabiewskiej i Jaktorowskiej. Rośnie tu między innymi mniszek pospolity zwany lekarskim. Mniszek kwitnie od wczesnej wiosny do jesieni, tworząc na zielonych łąkach żółto-złocisty dywan.

Zerwane kwiaty mniszka najpierw rozkłada się, aby wyszły z nich robaki, a potem zalewa wodą i gotuje przez chwilę. Zazwyczaj do produkcji syropu bierze się 200 albo 400 kwiatów:

200 kwiatów mniszka (nie myć! – w celu usunięcia robaczków, rozłożyć kwiaty na kilka minut na białym papierze) zalać 1/2 l zimnej wody, zagotować i macerować kwiaty w tej wodzie przez noc.” (J. Schulz, E. Uberhuber „Leki z bożej apteki”, Warszawa, 1987).

Następnego dnia po odcedzeniu, otrzymany wywar przecedza się, wygniatając kwiaty. Do uzyskanego płynu dodaje się pół kilograma cukru i sok z cytryny. Następnie, płyn gotuje się na małym ogniu bez przykrycia, często mieszając, do uzyskania odpowiedniej gęstości – do konsystencji syropu. Syrop ma być lejący, ale nie za bardzo gęsty. Przygotowany syrop przekłada się w słoiki. Po przestudzeniu powinien być przechowywany w chłodnym i ciemnym miejscu.

Uzyskiwany w ten sposób syrop można przechowywać przez długi czas. Przez lata stosowano go jako środek leczniczy oraz smarowano nim chleb, używając go zamiast miodu, o czym świadczy następują fragment książki pt. „Leki z bożej apteki”:

Można nim smarować chleb z masłem. Nadaje się także do wypieku pierników (zamiast miodu) i do sporządzania napojów orzeźwiających, posiada bowiem kwaskowy smak i cieszy oko pięknym bursztynowym kolorem. (J. Schulz, E. Uberhuber „Leki z bożej apteki”, Warszawa, 1987).

Tereny gminy Puszcza Mariańska z racji położenia oraz licznych rezerwatów i parku krajobrazowego są wolne od zanieczyszczeń, a wytwarzany tu syrop z mniszka ma doskonały smak.