Logo Biuletynu Informacji Publicznej
Herb Województwa Mazowieckiego
Herb Województwa Mazowieckiego i napis Samorząd Województwa Mazowieckiego
Okolicznościowe logo Mazowsza z okazji 25-lecia
Logo Biuletynu Informacji Publicznej

28.04.2024

Oleje i tłuszcze

Olej rzepakowy z Winnik tłoczony na zimno

Butelka z olejem na tle pola rzepaku Autor: fot. Iwona Soroka.

Tradycje wytwarzania oleju z rzepaku do celów kulinarnych w okolicy Nasielska znane są od średniowiecza. Handel olejem rozwijał się dzięki bliskości rzeki Narew i miasta Pułtuska, które było jednym z najważniejszych ośrodków handlowych na wschodnim Mazowszu.

Z początkiem XVI w. transportowano olej do Gdańska, a następnie eksportowano go za granicę do rozwiniętych krajów Zachodu. Na Mazowszu olej roślinny był dość drogi, dzięki czemu tamtejsza ludność czerpała z jego sprzedaży spore korzyści. Dobrą passę zakończył potop szwedzki. Prawie całkowicie upadło rzemiosło, w tym olejarstwo. Dopiero z początkiem XIX w. grunty orne obsiewano roślinami oleistymi, wśród których wyraźnie dominował rzepak. Olejarstwo na ziemi nasielskiej narodziło się ponownie. Powstawały olejarnie rolnicze, nastawione na produkcję oleju rzepakowego na potrzeby miejscowe oraz rynek regionalny. Oprócz oleju rzepakowego produkowany był również olej lniany. Olej rzepakowy pojawiał się jednak częściej z uwagi na niższą cenę i większą dostępność. W gospodarstwach domowych oleje (rzepakowy i lniany) używane były do kraszenia ziemniaków i smażenia placków ziemniaczanych. Olej rzepakowy dzięki zastosowanej metodzie tłoczenia „na zimno” pozwalał uzyskać olej w pełni zdrowy o niezmienionym składzie. Dzięki tej metodzie w oleju pozostawały wszystkie naturalne składniki. Olejarstwo oparte w przeważającej mierze na rzepaku w rejonie Nasielska stanowiło na przestrzeni dziejów ważną gałąź lokalnej wytwórczości i tradycji w zakresie produkcji rolnej. Było tym samym istotnym źródłem dochodów dla okolicznych ziemian, żydowskich przedsiębiorców zaopatrujących aglomerację warszawską oraz drobnych producentów rolnych.

Podmiot udostępniający: Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego w Warszawie

Wytworzył: Agnieszka Kalińska (RW)

Data wytworzenia: 22.11.2023

Opublikował w BIP: Urszula Sabak

Data opublikowania: 22.11.2023 15:59

Ostatnio zaktualizował: Urszula Sabak

Data ostatniej aktualizacji: 22.11.2023 15:59

Liczba wyświetleń: 43

Data opublikowania: 22.11.2023 15:59


UWAGA
Informacje opublikowane przed 1 stycznia 2021 r. dostępne są na stronie archiwum.mazovia.pl

Powrót na początek strony