Aktualności - kultura, promocja, turystyka
Kadzidło: Mały Kśęć w świecie dialektów
Autor: Arch. UMWM
„Mały Książę” w świecie dialektów i języków dużych i małych – to temat Ogólnopolskiej Konferencji Translatorsko-Dialektologicznej, która odbyła się w Kadzidle pod honorowym patronatem marszałka Adama Struzika.
W konferencji wzięli udział: marszałek Adam Struzik oraz radny województwa mazowieckiego Mirosław Augustyniak (klub radnych PSL). Zgromadziła ona bogate audytorium: od dialektologów i tłumaczy poprzez miłośników Kurpiowszczyzny i nauczycieli, aż po mieszkańców powiatu i członków lokalnych kół gospodyń wiejskich. Jej celem było ukazanie różnorodności Europy, Polski i Mazowsza poprzez prezentację pracy translatorów i dialektologów.
Mały Kśęć
Przyczynkiem do zorganizowania spotkania stała się zeszłoroczna publikacja „Małego Księcia” Antoine de Saint-Exupery’ego w tłumaczeniu na dialekt kurpiowski. Nie dziwi zatem, że konferencji towarzyszyła wystawa publikacji „Małego Księcia” w różnych – znanych i mniej znanych – językach i dialektach: rumuńskim, węgierskim, czeskim, litewskim, francuskim, hiszpańskim, hebrajskim, włoskim, angielskim, walońskim, pikardyjskim, saterfryzyjskim, milise-chorwackim, prekmursko-słoweńskim, pruskim, wielkopolskim, warszawskim – jidysz, kaszubskim, łemkowskim, śląskim, wilamowickim, mazurskim, podhalańskim i oczywiście kurpiowskim. Można też było zobaczyć publikacje po kurpiowsku oraz wydawnictwa z serii Biblioteczka Kurpiowska, wydane przez Urząd Gminy w Kadzidle.
- Wspaniała inicjatywa i znakomity efekt – „Mały Książę” po kurpiowsku! Języki regionalne i dialekty są wyrazem dumy z przynależności do Małej Ojczyzny. A Mazowszanie mają z czego być dumni. Naszym bogactwem jest różnorodność kulturowa, językowa i wspaniałe tradycje. Najlepszym przykładem są Kurpie i cudowna Kurpiowszczyzna. Pielęgnujmy mazowieckie dialekty. To przecież nasza spuścizna. Cenna i wyjątkowa! – mówi o inicjatywie marszałek Adam Struzik.
Kurpie w teorii i praktyce
Organizatorami konferencji byli: gmina Kadzidło, Mazowieckie Towarzystwo Naukowe, Publiczna Biblioteka Wojciecha Woźniaka w Kadzidle oraz Centrum Kultury Kurpiowskiej ks. Mieczysława Mieszki w Kadzidle. Oprócz naukowych referatów, prezentujących gwary i języki takie, jak: kurpiowski, śląski, wilamowski, pruski, mazurski, kaszubski, łemkowski, uczestnicy mogli się zapoznać z kurpiowską „ideą w praktyce” poprzez spacer przez Kadzidło, występ zespołu „Kurpianka”, czy warsztaty: naukę tańców kurpiowskich, pieczenie fafernuchów albo pokaz strzyżenia wycinanki kurpiowskiej.
Społeczność kurpiowska, która w XVII w. zaczęła zasiedlać północno-wschodnie tereny Mazowsza, obecnej Puszczy Zielonej, a następnie w XVIII w również obszar położonej w widłach Bugu i Narwi Puszczy Biskupiej, dzisiaj zwanej Białą, była i jest do dziś wyjątkową grupą wśród Mazowszan. Kurpiowszczyzna słynie z unikatowej, oryginalnej kultury, kształtującej się na przestrzeni stuleci, i przejawia się w wielu dziedzinach życia: od sztuki ludowej poprzez gwarę, obrzędy, taniec, śpiew, aż po budownictwo. Dzisiaj Kurpie znane są przede wszystkim jako region etnograficzny z oryginalną architekturą, zdobnictwem, rzeźbą, tkactwem i wycinkarstwem.
Kulturę Kurpiów można podziwiać w Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce (jednostka samorządu województwa mazowieckiego) oraz w Kadzidle (również w Zagrodzie Kurpiowskiej, będącej oddziałem Muzeum Kultury Kurpiowskiej).
