Dyskusja o CPK z udziałem zainteresowanych stron

Doraźna komisja ds. planowanej budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego obradowała z udziałem przedstawicieli spółki oraz ekspertów, samorządowców i mieszkańców terenów, na których ma powstać inwestycja.

Jak podkreślił przewodniczący komisji Marcin Podsędek „w trakcie prac komisji udział biorą wszystkie strony (…) by mówić bardzo głośno o swoich wnioskach i zarzutach względem realizujących tę inwestycję i przedstawiać świadectwa, jak to wygląda w praktyce”.

Plany budowy CPK

Przedstawiciele spółki CPK zaprezentowali wszystkie aspekty realizacji tego przedsięwzięcia:

budowa lotniska dla Europy Środkowo-Wschodniej oraz przesiadkowej stacji kolejowej dla Polski,
stworzenie nowego ogólnokrajowego systemu transportu pasażerskiego opartego na szybkich połączeniach kolejowych,
pozyskanie i zarządzanie zasobem nieruchomości w ramach regionu CPK,
utworzenie obszaru zrównoważonego rozwoju przestrzenno-gospodarczo-społecznego.

Przedstawili również kalendarz podjętych już działań oraz tych zaplanowanych do roku 2034. Spółka zamierza rozpocząć w 2023 r. roboty budowlane na terenie portu lotniczego i przystąpić do realizacji pierwszych linii kolejowych dużych prędkości. Zakończenie budowy pierwszego etapu lotniska oraz m.in. linii kolejowej Warszawa CPK–Łódź planowane jest w 2027 r. Do 2034 r. zakończona zostanie budowa około 2000 km nowych linii kolejowych i Obwodnicy Aglomeracji Warszawskiej.

Program dobrowolnych nabyć

Omawiany był również, realizowany przez spółkę, Program Dobrowolnych Nabyć, w ramach którego spółka proponuje mieszkańcom terenu objętego inwestycją zakup ich nieruchomości. Warunki zakupu i cena mogą być negocjowane z właścicielami. Zgodnie z nowelizacją ustawy o CPK spółka poza prawem pierwokupu uzyskała uprawnienie do nabywania nieruchomości na korzystniejszych zasadach, m.in. powiększenie wartości nieruchomości, którą określa rzeczoznawca w operacie szacunkowym o 20 proc. wartości gruntu oraz 40 proc. różnicy między wartością nieruchomości, a gruntu. Przy lokalach mieszkaniowych jest to zwiększenie o 40 proc. Spółka może także nabyć nieruchomość za cenę wartości odtworzeniowej. Do tej pory do programu zgłosiło się 650 właścicieli (1500 ha). Podpisano 94 akty notarialne na nieruchomości o powierzchni 221 ha. Spółka dodatkowo proponuje mieszkańcom organizację przeprowadzki, obsługę prawną, doradztwo zawodowe oraz kursy i szkolenia.

Temat ten wzbudza – jak podkreślali przedstawiciele mieszkańców – wiele emocji. Wyrażali zastrzeżenia co do sposobu działania tzw. opiekunów regionu, informujących i zachęcających do zbycia nieruchomości.

– Mamy z jednej strony informacje spółkowe, jak wyglądają rozmowy z mieszkańcami, że jest to obraz idealny, gdzie opiekunowie obszarów spotykają się. Z drugiej strony mamy relacje mieszkańców, którzy spotykają się z tymi opiekunami, którzy tak naprawdę nie informują, w jakiś sposób sugerują, że bez zgody na system dobrowolnych nabyć będą wywłaszczani. (…) Mamy informacje spółkowe, wynikające z tych zagrożeń i odbijanie piłeczki, która wskazuje na to, że tak naprawdę nic złego się nie dzieje, że mamy bardzo prostą sytuację, ponieważ wszystkie te działania są działaniami celu publicznego – zauważył Marcin Podsędek.

Dyskusja

Radni w trakcie dyskusji zadawali pytania przedstawicielom CPK m.in. na temat harmonogramu prac i płatności, źródeł finansowania tej inwestycji, realności jej zrealizowania, sposobów i średniej wartości nabycia nieruchomości.

Przedstawiciele mieszkańców zarzucali spółce manipulacje, podważali m.in. jakość przeprowadzanych konsultacji społecznych oraz zasadność budowy Obwodnicy Aglomeracji Warszawskiej czy połączeń kolejowych.

Eksperci zwracali uwagę na wiele niewiadomych tej inwestycji, brak eksperckich dyskusji, kontrowersyjność całego założenia inwestycyjnego.

– Okazuje się (na to wskazują eksperci komisji), że było to robione bez wcześniejszych analiz. Powoływanie się na dokumenty strategiczne, które nie były poddane ani konsultacjom społecznym ani konsultacjom eksperckim. Mówimy tutaj o inwestycji, która będzie kosztowała setki miliardów złotych (…) Żeby takie lotnisko mogło powstać, to musi być jasno wskazane, jak wygląda analiza biznes planu, jak wyglądają kwestie środowiskowe, jaki jest cel finansowy. Ono trzeba będzie później utrzymać. (...) Jesteśmy w stanie podjąć tę dyskusję z przedstawicielami spółki, z przedstawicielami rządu. Natomiast opierajmy się na dokumentach i faktach, a nie na PR-owych informacjach przekazywanych przez stronę spółkową i rządową – podsumował przewodniczący komisji.

Kolejne posiedzenie komisji odbędzie się w porcie lotniczym Warszawa/Modlin.