Programy polityki społecznej Mazowsza

Komisja Polityki Społecznej i Prorodzinnej wysłuchała informacji na temat zadań realizowanych w Departamencie Zdrowia i Polityki Społecznej urzędu marszałkowskiego w 2023 r.

Programy wsparcia

Samorząd Mazowsza uruchomił w 2023 r. dwa programy wsparcia dedykowane jednostkom samorządu terytorialnego w obszarze polityki społecznej i ochrony zdrowia:

• Mazowsze dla Seniorów 2023 – ponad 1,2 mln zł (pomoc finansowa dla powiatów, gmin i dzielnic m.st. Warszawy na inicjatywy rad seniorów, cel programu: aktywizacja osób starszych, zapobieganie ich wykluczeniu i utracie samodzielności, polepszenie jakości życia mieszkańców regionu w wieku senioralnym),
• Mazowsze dla Zdrowia Kobiety 2023 – 3 mln zł (pomoc finansowa dla powiatów na wspieranie zadań dotyczących ochrony zdrowia i profilaktyki chorób, które występują częściej u kobiet, w tym m.in. nowotworów, osteoporozy, chorób uroginekologicznych, promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej dostosowanej do potrzeb kobiet w różnym wieku).

Program Wsparcia Domów Opieki Medycznej

Odrębny program wsparcia, realizowany przez samorząd Mazowsza, dotyczy utworzenia i prowadzenia Domów Opieki Medycznej w formie dziennej dla osób z chorobami otępiennymi. Na ten cel sejmik Mazowsza przeznaczył 5 mln zł. O wsparcie finansowe mogły się ubiegać w konkursie podmioty wykonujące działalność leczniczą. Maksymalna kwota wsparcia wynosi 800 tys. zł przez 9 miesięcy (1 kwietnia–31 grudnia 2023 r.). Zadaniem programu jest zapewnienie opieki osobom starszym z chorobami otępiennymi w fazie łagodnej i średniozaawansowanej, które nie wymagają hospitalizacji lecz wsparcia dziennego. Celem tej opieki jest m.in.:

• poprawa jakości życia, w tym wydłużenie czasu aktywności psychicznej i fizycznej, polepszenie funkcji poznawczych oraz funkcjonowania w społeczeństwie,
• kształtowanie umiejętności samodzielnego funkcjonowania oraz interpersonalnych,
• edukacja rodzin lub opiekunów na temat chorób otępiennych, adaptacja do zmian wynikających z przewlekłej choroby osób bliskich, pomoc w sprawowaniu nad nimi opieki, wsparcie w aktywizacji zawodowej,
• wydłużenie czasu pozostania osoby chorej w środowisku zamieszkania.

Programy polityki zdrowotnej

W 2023 r. samorząd Mazowsza realizuje pięć programów polityki zdrowotnej w zakresie:

• poprawy sprawności fizycznej osób po 60 roku życia na lata 2020–2023 – blisko 2 mln zł (580 tys. zł w 2023 r.). Uczestnik programu bierze udział w edukacji zdrowotnej, dotyczącej m.in. wpływu aktywności fizycznej na zdrowie fizyczne i psychiczne, prewencji upadków i związanych z nimi urazów oraz powikłań, a także prawidłowego odżywiania. Zapewnione ma również 12 spotkań z fizjoterapeutą, podczas których wykonuje indywidualnie dobrane ćwiczenia. Poza zajęciami pod okiem fizjoterapeuty, uczestnik wykonuje zalecane ćwiczenia fizyczne w domu lub podejmuje inną aktywność fizyczną. Po przeprowadzeniu wszystkich zajęć otrzymuje dalsze zalecenia, co do rodzaju i częstotliwości wykonywanych ćwiczeń.
• profilaktyki i wczesnego wykrywania osteoporozy wśród mieszkańców województwa mazowieckiego na lata 2021–2023 – blisko 1 mln zł (463,7 tys. zł w 2023 r.). Program skierowany jest do kobiet, które ukończyły 65 lat lub są w wieku 40–64 lat i spełniają kryteria dodatkowe oraz mężczyzn, którzy ukończyli 75 lat. Głównym celem programu jest uzyskanie lub utrzymanie wysokiego poziomu wiedzy z zakresu profilaktyki osteoporozy oraz zapobiegania złamaniom osteoporotycznym, obejmującej zagadnienia teoretyczne i praktyczne. W ramach programu przewidziane są: edukacja zdrowotna, oszacowanie 10-letniego ryzyka złamania kości, badanie densytometryczne, konsultacja lekarska, szkolenia dla personelu medycznego.
• szczepień przeciwko pneumokokom dla osób powyżej 50 roku życia z województwa mazowieckiego na lata 2021–2023 – 9,3 mln zł (2,5 mln zł w 2023 r.). Program skierowany jest do wszystkich mieszkańców województwa mazowieckiego powyżej 50 roku życia, którzy nie szczepili się przeciwko pneumokokom. W latach 2021–styczeń 2023 r. dzięki programowi zaszczepiło się 17 729 osób.
• profilaktyki zaburzeń depresyjnych dla dzieci i młodzieży z województwa mazowieckiego na lata 2022–2024 – ponad 7,4 mln zł (3,5 mln zł w 2023 r.). Celem programu jest zwiększenie liczby identyfikowanych podejrzeń przypadków zaburzeń depresyjnych wśród dzieci i młodzieży w wieku od 12. do 21. roku życia poprzez przeprowadzenie: badania przesiewowego w kierunku wykrycia depresji, konsultacji ze specjalistą, sesji terapeutycznych, podsumowania terapii, edukacji zdrowotnej, działań szkoleniowych dla kadry pedagogicznej.
• leczenia niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego dla mieszkańców województwa mazowieckiego na lata 2022–2025 – ponad 11,8 mln zł (blisko 4,4 w 2023 r.). Program umożliwia refundację maksymalnie 3 prób zapłodnienia pozaustrojowego, maksymalnie do kwoty 6 tys. zł na jedną procedurę. Daje także kobietom możliwość zrefundowania procedury mrożenia komórek jajowych przed leczeniem gonadotoksycznym, maksymalnie do kwoty 3,6 tys. zł. W latach 2019–2022 zakwalifikowanych zostało do programu 2 573 par, wykonano 2 082 procedur, w ciążę zaszło 1 010, narodziło się 483 dzieci.

W trakcie opracowywania jest natomiast program polityki zdrowotnej w zakresie profilaktyki zaburzeń depresyjnych dla osób po 60 roku życia z województwa mazowieckiego na lata 2023–2025. Planuje się, że w ramach programu będzie można skorzystać z: badania przesiewowego w kierunku wykrycia depresji, konsultacji ze specjalistą, sesji terapeutycznych, podsumowania terapii, edukacji zdrowotnej, działań szkoleniowych dla lekarzy POZ, geriatrów oraz opiekunów osób starszych. Zadaniem programu będzie zwiększenie liczby identyfikowanych podejrzeń przypadków zaburzeń depresyjnych wśród osób powyżej 60 roku życia.

W latach 2020–2022 realizowany był natomiast program polityki zdrowotnej szczepień przeciwko meningokokom serogrupy B dla dzieci do lat 3 z województwa mazowieckiego na lata 2020–2022 (blisko 5,1 mln zł). W ciągu 3 lat realizacji programu zostało zaszczepionych 5 385 dzieci.

Zadania publiczne samorządu Mazowsza

Dodatkowo podmioty wyłonione w konkursie ofert realizują zadania publiczne województwa mazowieckiego z zakresu:

• edukacji zdrowotnej i wsparcia w kryzysie osób dorosłych w latach 2023–2024 – 1,5 mln zł. Wyodrębnione zostały tutaj trzy zadania:
  1. Ochrona i promocja zdrowia psychicznego dotycząca psychoedukacji osób dorosłych – 500 tys. zł,
  2. Ochrona i promocja zdrowia psychicznego dotycząca wsparcia procesu zdrowienia osób chorujących psychicznie – 500 tys. zł,
  3. Wsparcie w kryzysie psychicznym – 500 tys. zł;

• edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia psychicznego na lata 2023–2024 – 2 mln zł. Wyodrębnione zostały tutaj trzy zadania:
  1. Ochrona i promocja zdrowia psychicznego dotycząca psychoedukacji dzieci i młodzieży – 750 tys. zł,
  2. Ochrona i promocja zdrowia psychicznego dotycząca psychoedukacji rodziców/opiekunów w zakresie rozwoju i funkcjonowania dzieci i młodzieży – 750 tys. zł,
  3. Wsparcie i psychoedukacja dzieci przewlekle chorych oraz ich rodzin – 500 tys. zł.